27 Mart 2018 Salı

LAVANTA

                 İlgili resim



lavanta ile ilgili görsel sonucuLavanta ballıbabagiller familyasındandır. En fazla bir metreye kadar uzayabilir. Gövdesi dört köşe kesitli, yeşil renkli ve hoş kokuludur. Bitkinin ikinci yılında gövdesi odunsulaşır. Grimsi yeşil renkli, ince uzun ve hoş kokulu yaprakları vardır. Uzun sapları ucunda seyrek başaklar oluşturarak yaz aylarında açan, çok kokulu, lavanta mavisi renkli çiçekler açar. Bitkinin gövde, sap, yaprak ve çiçeklerine özel kokusunu veren bunların üzerinde bulunan küçük yıldızımsı tüyleridir. Lavantanın sonbaharda olgunlaşan meyvelerinin her birinde dörder tane fındık şeklindeki tohumu yer alır.


LAVANTANIN YETİŞTİRİLDİĞİ YERLER


Anayurdu Ahdeniz havzası olan lavantanın 20 çeşit türü vardır. Bu türlerden bazıları ülkemizde de yetişmektedir. 

LAVANTANIN TOPLANMASI-SAKLANMASI


Drog olarak kullanılan çiçekler, Temmuz-Ağustos aylarında henüz tomurcuk halindeyken toplanmalıdır. Saplarıyla birlikte toplanan çiçekler, demet halinde bağlanıp gölge bir yerde asılarak kurutulur. İyice kuruduktan sonra çiçekler saptan ufalanarak ayrılır. 

LAVANTANIN KULLANILDIĞI YERLER


lavanta ile ilgili görsel sonucuLavanta esansı (lavanta yağı) parfümeri endüstrisinde önemli bir hammadde olarak kullanılır. Küçük keseler halinde arasına yerleştirdiğiniz kıyafetlerinize çok hoş iç açıcı bir koku verir. Uykusuzluk çekenler lavanta içerikli yastık kullanmayı deneyebilir.

LAVANTA YAĞININ FAYDALARI

Lavanta yağını bir pamuğa damlatıp yüzünüzü temizlerseniz akneli cildi temizler. Ağrıyan bölgeye sürülüp elle hafif masajlar yardımıyla romatizma, burkulma, kırık yerlerin ağrılarını rahatlatır. 


FAYDALARI


Stresle ilgili baş ağrılarında etkili bir iyileştiricidir.
İştah açar, sindirimi kolaylaştırır.
Mide ve bağırsaklardaki gazı söktürür.
Depresyonla ilgili aşırı sinirlilik durumunda yatıştırıcı olur.
Uykusuzluk halini giderir.
Kusma refleksini bastırır.
İdrar söktürücüdür. Böbrekleri temizler.

KULLANIM ŞEKLİ


                                                                                            ÇAY

lavanta ile ilgili görsel sonucuKurutulmuş sürgün ve çiçeklerden bir kaşık alınır üzerine bir bardak kaynar su dökülerek 10-15 dakika demlenerek çay elde edilir. Bu çaydan günde üç kez birer bardak içilir.

BANYO

60-70 gram lavanta çiçeği, 2-3 litre suya eklenir, kaynama derecesine kadar ısıtılır 10-15 dakika demlendikten sonra banyo suyuna eklenir. Banyo süresi 15-20 dakikadır. Bu banyolar özellikle kan basıncı düşük olan kişileri rahatlatır ve canlılık kazandırır. Sinirli kişiler dengeleyini bir rahatlığa kavuşur.

CARETTA CARETTALAR




Caretta Carettaların Bilimsel Sınıflandırılması


Alem:Animalia (Hayvanlar)
Şube: Chordata (Kordalılar)
Sınıf: Souropsida (Sürüngenler)
caretta caretta ile ilgili görsel sonucuTakım: Testudines
Alt Takım: Cryptodira
Üst Familya: Chelonioidea
Familya: Cheloniidea
Cins: Caretta

Caretta Carettaların Tarihçesi


Bir rivayete göre, dünya tek kıta halindeyken ve daha sonra parçalandığında bile deniz kaplumbağaları varmış.

Caretta carettlar, deniz kaplumbağası ve sini kaplumbağası adıyla da bilinmektedir. Caretta carettaların ataları bugünkü kaplumbağalara pek benzememektedir. İlk deniz kaplumbağaları dinozorlar döneminde yaşamış ve deniz ortamına geçmiş dev kara kaplumbağalarıdır. Yaşam yerinin değişmesine bağlı olarak zamanla suda yaşamaya daha elverişli olacak şekilde ayakları kürek şeklini almış kabukları ise hafifleşip yassılaşmıştır. İlerleyen yüzyıllarda dinozorlar ve dev kara kaplumbağaları tamamen yok olurken, deniz kaplumbağaları nesillerini sürdürmeyi başarmışlardır.

Dinozorlar 65 milyon yıl önce yok oldular bilinen en eski deniz kaplumbağası fosili ise 150 milyon yıl öncesine ait. Bu da onları dünyanın en eski canlılarından yapıyor.


Fiziksel Özellikleri


caretta caretta ile ilgili görsel sonucu
Korapaks adı verilen sırt kabukları oval yapıda ve genellikle kahverengimsi bir renktedir. Yüzmeye elverişli kürek biçimini almış bacaklarında 2 adet tırnak bulunur. Başları üçgenimsi yapıdadır. Caretta carettalar 115-150 cm'e kadar büyüyebilir ve 70-90 kiloya kadar ulaşabilir.

ÜREME
Dişi caretta carettalar kendi yumurtalarından çıktıkları kumsallar hariç herhangi bir kumsala yumurta bırakmaz.Çiftleşen dişi caretta carettalar mayıs ayından itibaren yumurtlamaya başlıyor bu süreç temmuz ayının sonuna kadar sürüyor. Caretta carettalar normalde 2-3 yılda bir yumurta yapıyor ve yavruların yumurtadan çıkacağı zamanı içgüdüsel olarak hesaplayarak dolunaya veya dolunaya yakın bir tarihe denk getiriyor ve karaya çıkıyor. Çeşitli çukurlar açarak içgüdüsel olarak yumurtaların hem hangi çukurda olduğu belli olmaması hemde nem oranını kontrol ederek en uygun yeri seçiyor. 80-100 arasındaki tenis topu büyüklüğündeki beyaz yumurtaları yumurtlama süresi saatler alıyor ve anne caretta caretta çok zorlandığı için sürekli gözyaşı döküyor. Yumurtlama bittikten sonra yumurta bıraktığı çukuru kamufle ediyor.
caretta caretta yumurtası ile ilgili görsel sonucu

YAVRU CARETTA CARETTALAR

Caretta carettaların ortalama kuluçka süresi 60 gün sürüyor. Kuluçka süresinin sonunda yumurtadan çıkan yavrular yaklaşık 26 saat kumun içinde hareketsiz bekliyor. Daha sonra birbirlerine yardım ederek kumun yüzeyine tırmanya başlıyorlar. Yüzeye ulaşan yavrular gece dolunayda ufuk aydınlığını takip ederek denize ulaşıyor. 


caretta caretta yumurtası ile ilgili görsel sonucuYAVRULARIN CİNSİYET ŞEKİLLENMESİ


Caretta carettaların cinsiyetleri yumurtada geçirdikleri süredeki çevre sıcaklığına göre şekilleniyor. Sıcak havalarda dişi caretta carettalar oluşurken daha serin havalarda erkek carettalar oluşur. Fakat caretta carettaların erkek dişi ayrımı ergin olmadan yapılamaz. Erkek caretta carettaların kuyruğu dişi caretta carettalara kıyasla daha uzun ve tırmakları geriye doğru kıvrık olur. 


CARETTA CARETTALAR NE YER?


Caretta carettalar et obur canlılardır. Denizanaları, süngerler, yumuşakçalar, istiridye ve en önemli besin kaynakları olan mavi yengeç gibi deniz canlılarıyla beslenirler. 

DALYAN-KAUNOS ANTİK KENTİ-KAYA/KRAL MEZARLARI



Finallerin bitmesiyle manitonun yıllık izni aynı haftaya denk gelince dedik hadi tatile gidelim. Gidelim gitmesine gidelim de nereye? 10 yıl kadar önce ailecek uzun bir tura çıkmıştık. Dalyan'da da iki gün kadar kalmıştık. Dedim dalyana gidelim bence baya seversin. Önce biraz mızmızlandı sonra Kaya Mezarları, Kaunos, sazlıklar falan derken tavlandı.

Peki Dalyan Nerede?


Dalyan Muğla'nın Ortaca ilçesine bağlı Köyceğiz Gölü ile Akdeniz'i birleştiren ana kanal üzerinde yer alıyor. Yeri gelmişken labirenti andıran Dalyan Kanalları ve Kaunos Antik Kentinin efsanesini anlatayım.

Kaunos Antik Kenti-Byblis'in Gözyaşları


Kaunosun kuruluşuyla ilgili ilk efsane 

                            

                            


Apollonun oğlu olan Karya Kralı Miletos'un ikiz bebekleri olur. Bebeklerden erkek olana Kaunos kıza ise Byblis adı verilir.

İkiz kardeşler beraber büyür ve büyüme süreci içinde birbirlerine aşık olurlar. Gizlice yaşadıkları aşk bebekleri doğunca ortaya çıkar.

Bu duruma çok kızan Kral Miletos oğlunu ülkesinden kovar. Kaunos da kendisinin sevenlerle birlikte babasının ülkesi Karya'dan ayrılır. Lidya sınırlarında (Şimdiki Çandır Köyü sınırları içinde ve Dalyan Kanalı kıyısında) yer alan ve kendi adını taşıyan Kaunos Antik Kentini kurar.

Byblis gördüğü hakaretler ve sevdiğinden aynı zamanda kardeşi olan Kaunos'dan ayrı kaldığı için çok üzülür. Pınarları kuruyuncaya kadar gözyaşı döker. En sonunda da bir kayadan atlayarak canına kıyar. 

Bu efsaneye göre labirenti andıran Dalyan Kanallarını Byblis'in gözlerinden akan yaşlar oluşturmuştur.

Romalı Tarikçi ve Şair Azair Ovidius ise bu olayı farklı anlatır.

Kaunos'un kuruluşuyla ilgili ikinci efsane

 


Byblis kardeşi Kaunos'a aşık olur ve bütün duygularını anlattığı bir mektup yazar. Kaunos ise Byblis'in duygularını öfke ve tiksintiyle karşılar.

İkizi Byblis'i bir daha görmek istemeyen Kaunos kendisini sevenlerle birlikte babasının ülkesini terk eder.Bu günkü Dalyan Kanalı kıyısındaki Kaunos'a gelerek kendi adıyla anılan bu tarihi kenti kurar.

Byblis karşılıksız kalan sevgisi yüzünden hayatına son vermek ister ve kendini yüksek bir kayanın üstünden atar ama Nympheler (su perileri) Byblis'e çok acır ve onu bir pınara dönüştürürler. Byblis'in gözyaşları bir nehir olur ve günümüzdeki Dalyan kanallarına dönüşür.

Kaunos'a ulaşım


Kral mezarlarının hizasından karşı kıyıya sandalla geçip geçtiğiniz yerden sol tarafa biraz yürüyerek Kral Mezarlarını yakından görebilirsiniz. Kaya mezarlarından 15-20 dakikalık bir yürüyüşle Kaunos'un üst girişine ulaşabilirsiniz. Tabi yolda dünyalar tatlısı köpeklere takılmazsanız ve benim gibi şurada da fotoğraf çekileyim burada da fotoğraf çekileyim diye sizi darlayan biri olmazsa 10 dakikada da yürürsünüz. İnanıyorum ben size yaparsınız aslansınız kaplansınız.



KAYA/KRAL MEZARLARI



                      KRAL MEZARI dalyan ile ilgili görsel sonucu

                                        "Krallar yüksekten bakar."

Eski bir inanışa göre insanın mezarı ne kadar yüksekte olursa o kadar tanrıya yakın olurmuş bu yüzden kralların ve önemli insanların mezarları kayalara kazınırmış.


Kral mezarının tapınak gibi görünmesi için arkası ve yanları da oyulurmuş. Kaunos'a özgü olduğu saptanan tapınak cepheli kaya mezarları kentin zengin geçmişinden kalan en büyük izler. Manzaraya doğru konumlanmış tapınak cepheli mezarların yanı sıra yine kayaya oyulmuş "güvercin yuvası" ismiyle tanınan dikdörtgen derin oyuk mezarlar, nişler ve lahitler de görmek mümkün. 
Kaya mezarları M.Ö. 4 yüzyılda yapılmış daha sonra Roma döneminde de kullanılmış. Dalyan'ı yukarıdan izleyen kaya mezarlarının binlerce yıl önce hangi teknik kullanılarak yapıldıkları hala bilinmemekte.